UX Chojrak

audyt ux

Czym jest audyt UX i jak go wykonać?

O audycie UX od strony teoretycznej.
Spis treści
Definicja

Audyt UX – co to jest?

Audyt UX (User Experience) to proces oceny i analizy doświadczenia użytkownika podczas interakcji z danym produktem, stroną internetową, aplikacją lub usługą. Jego celem jest wykrycie potencjalnych problemów z użytecznością.

O mojej ofercie audytu UX więcej przeczytasz tutaj.

Na co składa się usługa audytu UX?

W trakcie audytu użyteczności korzystam z technik, które umożliwią mi odnalezienie problemów Twojego produktu. Oceniam też, czy jest on dostosowany do potrzeb Twoich użytkowników. 

Każdy audyt strony internetowej kończy się wnioskowaniem i przygotowaniem szczegółowego raportu wraz z rekomendacjami do wdrożenia.

Korzyści z audytu UX

Audyt UX pozwala zidentyfikować obszary, które mogą być trudne lub frustrujące dla użytkowników. Poprawiając te obszary, można zwiększyć łatwość korzystania z produktu lub usługi.

Poprawa interakcji użytkowników z produktem lub usługą może prowadzić do większego zaangażowania i lojalności.

Identyfikacja i eliminacja barier na drodze do konwersji (np. zakupu produktu, subskrypcji usługi) może zwiększyć współczynnik konwersji.

Poprawa UX może zmniejszyć liczbę zapytań i problemów użytkowników, co prowadzi do zmniejszenia kosztów obsługi klienta.

Lepsza użyteczność prowadzi do bardziej satysfakcjonujących doświadczeń użytkownika, co z kolei przyczynia się do zwiększenia zadowolenia klientów.

Dobre doświadczenia użytkownika mogą przyczynić się do pozytywnego postrzegania marki, co może prowadzić do zwiększenia lojalności i rekomendacji.

Po wdrożeniu zmian, ważne jest monitorowanie sytuacji i reagowanie na ewentualne problemy. W miarę jak branża się zmienia, UX również musi ewoluować, dlatego istotne jest stałe utrzymanie wysokiego poziomu użytkownika.

Poprawa UX może pomóc w zdobywaniu przewagi konkurencyjnej poprzez zapewnienie bardziej atrakcyjnych i użytecznych rozwiązań niż konkurencja.

Audyt UX może pomóc w zidentyfikowaniu trendów w zachowaniach użytkowników oraz możliwości rozwoju produktu lub usługi, co pozwala na lepsze dostosowanie się do zmieniających się potrzeb rynkowych.

Poprawa UX może przyczynić się do zwiększenia przychodów poprzez zwiększenie konwersji i lojalności użytkowników, jednocześnie zmniejszając koszty obsługi klienta i poprawiając efektywność operacyjną.

Audyt UX a badania UX

Audyt UX i badania UX są dwoma różnymi, ale uzupełniającymi się metodami oceny doświadczenia użytkownika. Oto główne różnice między nimi:

  • Audyt UX ma na celu przeglądanie istniejącego produktu lub interfejsu użytkownika w celu identyfikacji problemów i obszarów wymagających poprawy.
  • Badania UX skupiają się na zdobywaniu nowych danych poprzez bezpośrednie obserwacje użytkowników w różnych kontekstach lub na zbieraniu informacji na temat preferencji i zachowań użytkowników.
  • Audyt UX polega na analizie istniejących elementów interfejsu użytkownika na podstawie ustalonych kryteriów i standardów projektowych.
  • Badania UX wykorzystują różnorodne techniki, takie jak testy użyteczności, wywiady z użytkownikami, analiza ścieżek użytkownika i testy A/B, aby zbierać nowe dane na temat zachowań i preferencji użytkowników.
  • Audyt UX skupia się głównie na ocenie konkretnych elementów interfejsu użytkownika, takich jak nawigacja, układ strony, czytelność itp.
  • Badania UX mogą dotyczyć różnych aspektów doświadczenia użytkownika, takich jak zrozumienie potrzeb użytkowników, identyfikacja problemów w procesie używania produktu, ocena efektywności funkcji interaktywnych itp.
  • Audyt UX zazwyczaj wymaga mniejszych zasobów i czasu niż badania UX, ponieważ opiera się głównie na analizie istniejących danych.
  • Badania UX mogą być bardziej czasochłonne i wymagać większych zasobów, ponieważ obejmują bezpośrednie zaangażowanie użytkowników i zbieranie nowych danych.

Podsumowując, audyt UX koncentruje się na przeglądzie istniejącego stanu produktu lub interfejsu użytkownika, podczas gdy badania UX mają na celu zdobywanie nowych danych na temat zachowań i preferencji użytkowników. Oba podejścia są istotne dla zapewnienia optymalnego doświadczenia użytkownika.

Analiza heurystyczna w audycie UX

Analiza heurystyczna (ang. heuristic evaluation) opiera się na sprawdzeniu witryny pod kątem zasad i wskazówek z danego zestawu heurystyk. Każde złamanie danej heurystyki powinno zostać opisane jako problem w raporcie. 

  1. Pokazuj status systemu.

  2. Zachowaj zgodność pomiędzy systemem a rzeczywistością.

  3. Daj użytkownikowi pełną kontrolę.

  4. Trzymaj się standardów i zachowaj spójność.

  5. Zapobiegaj błędom.

  6. Pozwalaj wybierać zamiast zmuszać do pamiętania.

  7. Zapewnij elastyczność i efektywność.

  8. Dbaj o estetykę i umiar.

  9. Zapewnij skuteczną obsługę błędów.

  10. Zadbaj o pomoc i dokumentację.

Więcej o 10 heurystykach Nielsena i Molicha.

  1. Zadbaj o spójność.

  2. Pozwól zaawansowanym użytkownikom na korzystanie ze skrótów.

  3. Dostarczaj informacji zwrotnych.

  4. Dziel na etapy i komunikuj zakończenie.

  5. Umożliwiaj łatwą obsługę błędów.

  6. Zezwalaj na łatwe cofanie akcji

  7. Wspieraj poczucie kontroli.

  8. Ograniczaj obciążenie pamięci krótkiej.

Więcej o 8 złotych zasadach Schneidermanna.

  1. Zautomatyzuj zbędne obciążenia poznawcze, takie jak obliczenia czy porównania.

  2. Wyświetlaj użytkownikom dane w sposób jasny i konkretny.

  3. Zmniejsz obciążenie poznawcze – przechodź od ogółu do szczegółu.

  4. Przedstawiaj informacje w sposób zrozumiały dla każdego.

  5. Używaj nazw w odpowiednim kontekście, kojarzące się z funkcjami na stronie.

  6. Ogranicz ilość zadań opartych na surowych danych – stosuj odpowiednie kolory i grafiki zamiast surowych danych.

  7. Wyświetlaj jedynie informacje potrzebne w konkretnej chwili.

  8. Udostępniaj dane w różnych formatach kodowania w razie konieczności.

  9. Kontroluj nadmiar elementów i informacji.

Zalety analizy heurystycznej

Jak każda metoda przeprowadzenia audytu UX, analiza heurystyczna ma swoje mocne i słabe strony. 

Do plusów należy zaliczyć fakt, że jest ona stosunkowo szybka oraz tania. W oparciu o heurystyki audyt ekspercki może zostać przeprowadzony zarówno na wczesnym etapie produktu (szkice, makiety), na prototypie i istniejącym projekcie. Jest to optymalna metoda do wykrycia podstawowych błędów i złych praktyk User Expierience, na które nie każdy zawsze zwróci uwagę. 

Wady analizy heurystycznej

Z minusów na pewno warto zwrócić uwagę na fakt, że analiza heurystyczna nie wykryje nietypowych problemów na stronie. Często raporty z audytów eksperckich przeprowadzonych na podstawie samej analizy heurystycznej są skażone widzimisię badaczy. Trzeba pamiętać, że specjalista User Experience będzie korzystał inaczej z projektu niż użytkownicy z grupy docelowej. Tak ważnym jest więc uzupełnienie audytu o badanie UX.

Wędrówka poznawcza w audycie UX

Wędrówka poznawcza (ang. cognitive walkthrough) to analiza ekspercka oparta o scenariusze użycia. Polega ona na wcielenie się w rolę użytkownika i przejście przez najistotniejsze procesy – np. proces zakupowy w e-commerce. 

Przykładowe pytania do badania wędrówki poznawczej:  

  • czy użytkownik osiągnie swój cel samodzielnie?

  • czy użytkownik zobaczy wszystkie elementy i informacje potrzebne do osiągnięcia celu?

  • czy proces jest jasny i zrozumiały?

Wędrówka poznawcza stanowi bardzo dobre uzupełnienie dla analizy heurystycznej. Ze zdecydowanych plusów analizy metodą wędrówki poznawczej należy wymienić jej szybkość i taniość. 

Zalety wędrówki poznawczej

Podobnie jak analiza heurystyczna, wędrówka poznawcza nie wymaga działającego produktu – można ją przeprowadzić na każdym etapie jego istnienia. Jest to metoda, która mocno skupia się na odkryciu braków lub nadmiarowych krokach w procesach – np. formularzu zakupowym w sklepie internetowym. 

Wady wędrówki poznawczej

Do jej słabych stron należą ponownie widzimisię i subiektywizm badaczy UX. Trzeba również pamiętać, że wędrówka poznawcza nie mierzy wydajności działań i satysfakcji użytkownika końcowego. 

Lista kontrolna (checklist) w audycie UX

Lista kontrolna (ang. usability checklist) to analiza w dziedzinie UX przeprowadzana w oparciu o opracowaną z góry listę zasad. Polega ona na sprawdzaniu witryny według specjalnych checklist, najczęściej opracowanych na podstawie różnych badań z użytkownikami i rekomendacji ekspertów domenowych. Przykładem takich rekomendacji są 247 web usability guidelines, opracowane przez Dr. Davida Travisa z Userfocus.

Mocnymi stronami list kontrolnych jest szybka i tania analiza, którą mogą przeprowadzić osoby bez dużego doświadczenia w obszarze UX. Dzięki ścisłym wytycznym, łatwo jest wykryć problemy na stronie. Z uwagi na proces opracowywania takich list, ta metoda analizy jest z pewnością bardziej obiektywna niż dwie poprzednie metody.

Ze słabych stron, takie checklisty UX często nie są aktualizowane i nie nadążają one za najnowszymi trendami w świecie digitalowym. Poprzez zamknięty charakter list kontrolnych bardzo trudne jest odkrycie nietypowych problemów na stronie.

Jak wykonać audyt UX samodzielnie? Co należy zrobić?

Wykonanie audytu UX samodzielnie jest możliwe, ale wymaga pewnej wiedzy na temat UX oraz umiejętności analizy i oceny interfejsu użytkownika. Oto kilka kroków, które możesz podjąć, aby przeprowadzić audyt UX samodzielnie:

Zanim przystąpisz do audytu, zrozum, jaki jest cel twojego produktu lub strony internetowej oraz kontekst, w którym użytkownicy będą go używać. To pomoże ci lepiej zrozumieć, jakie są oczekiwania użytkowników i jak spełnić ich potrzeby.

Zidentyfikuj kluczowe obszary, które chcesz ocenić podczas audytu, takie jak nawigacja, układ strony, czytelność treści, użyteczność funkcji interaktywnych, dostępność dla różnych grup użytkowników itp.

Przeanalizuj interfejs użytkownika pod kątem określonych kryteriów. Skoncentruj się na każdej stronie lub ekranie osobno i oceniaj, jak łatwo użytkownicy mogą znaleźć potrzebne informacje, jakie są przeszkody w interakcji, czy występują błędy itp.

  • Audyt UX zazwyczaj wymaga mniejszych zasobów i czasu niż badania UX, ponieważ opiera się głównie na analizie istniejących danych.
  • Badania UX mogą być bardziej czasochłonne i wymagać większych zasobów, ponieważ obejmują bezpośrednie zaangażowanie użytkowników i zbieranie nowych danych.

Skorzystaj z dostępnych checklist lub narzędzi do audytu UX, które pomogą ci w systematycznej ocenie różnych elementów interfejsu użytkownika. Takie narzędzia mogą zawierać standardy projektowe, wytyczne dostępności, dobre praktyki itp

Dokumentuj swoje obserwacje podczas audytu, zapisując znalezione problemy, sugestie usprawnień oraz mocne strony interfejsu użytkownika. Możesz również wykorzystać notatki, zrzuty ekranu, nagrania wideo itp.

Po przeprowadzeniu audytu, przeanalizuj zebrane dane i wyciągnij wnioski. Zidentyfikuj najważniejsze problemy i obszary wymagające poprawy, a także wyróżnij mocne strony interfejsu użytkownika.

Na podstawie analizy audytu, opracuj plan działań zawierający konkretne kroki, które należy podjąć w celu poprawy doświadczenia użytkownika. Uporządkuj te kroki według priorytetów i określ odpowiedzialne osoby za ich realizację.

Pamiętaj, że audyt UX to proces ciągły, więc warto regularnie przeprowadzać ocenę interfejsu użytkownika i dostosowywać strategię na podstawie zdobytych danych i feedbacku od użytkowników.

Dalsze działania po audycie user experience

Pierwszym krokiem jest dokładna analiza zebranych danych z audytu UX. To obejmuje identyfikację obszarów problemowych, trendów i powtarzających się problemów.

Następnie priorytetyzowane są obszary wymagające najpilniejszej uwagi. Niektóre problemy mogą mieć większy wpływ na ogólne doświadczenie użytkownika i muszą zostać rozwiązane jako pierwsze.

Na podstawie wyników audytu organizacja tworzy strategię poprawy doświadczenia użytkownika. Może to obejmować zarówno krótkoterminowe jak i długoterminowe cele.

Po ustaleniu strategii następuje faza implementacji zmian. Mogą to być zmiany w interfejsie użytkownika, funkcjonalnościach produktu, zawartości, itp.

Po wprowadzeniu zmian przeprowadza się testy, aby sprawdzić, czy poprawki rzeczywiście przyniosły oczekiwane rezultaty. Może to obejmować testy A/B, badania użytkowników, analizę danych analitycznych itp.

Proces poprawy UX jest iteracyjny. Na podstawie wyników testów i feedbacku użytkowników, organizacja kontynuuje doskonalenie produktu w celu zapewnienia optymalnego doświadczenia użytkownika.

Po wdrożeniu zmian, ważne jest monitorowanie sytuacji i reagowanie na ewentualne problemy. W miarę jak branża się zmienia, UX również musi ewoluować, dlatego istotne jest stałe utrzymanie wysokiego poziomu użytkownika.

Przestrzeganie tych kroków po audycie UX pomaga organizacji zrozumieć i poprawić doświadczenie użytkownika, co z kolei przyczynia się do zwiększenia zaangażowania użytkowników i efektywności produktu lub platformy.